Φλεβίτιδα

Η φλεβίτιδα, όρος που συνήθως χρησιμοποιείται για να περιγράψει τη φλεβική ανεπάρκεια του επιφανειακού φλεβικού δικτύου, αναφέρεται στη διόγκωση και την ελίκωση  μιας φλέβας των κάτω άκρων. Στην ιατρική ορολογία, οι όροι που τελειώνουν σε -ίτιδα  υποδηλώνουν συνήθως φλεγμονή, καθιστώντας τον όρο θρομβοφλεβίτιδα πιο ακριβή όταν μια φλέβα φλεγμαίνει λόγω θρόμβωσης. Ως εκ τούτου, η φλεβίτιδα δεν περιγράφει με ακρίβεια αυτή τη συγκεκριμένη παθολογία εντός του επιφανειακού φλεβικού δικτύου , και η χρήση του όρου  αυτή έχει αντικατασταθεί από τον όρο κιρσοί.

Κατηγορίες κιρσών:

Η φλεβίτιδα (κιρσοί)  μπορεί να κατηγοριοποιηθεί με βάση το μέγεθος και τη θέση της προσβεβλημένης φλέβας σε τρεις υποκατηγορίες:

1. Ευρυαγγειες: Πρόκειται για μικρές ενδοδερμικές φλέβες με διάμετρο ≤1 mm.
2. Φλεβεκτασίες: Πρόκειται για υποεπιδερμικές, σπειροειδείς μπλε φλέβες με διάμετρο 1-3 mm.
3. Κιρσοί: Πρόκειται για υποδόριες φλέβες με διάμετρο άνω των 3 mm και με διατεταμένη, οφιοειδή πορεία.

Στάδια φλεβίτιδας

Η εξέλιξη της φλεβίτιδας ταξινομείται σε έξι στάδια σύμφωνα με την ταξινόμηση CEAP, που αντικατοπτρίζουν την αυξανόμενη σοβαρότητα:

• 0: Δεν υπάρχουν ορατά ή ψηλαφητά σημεία φλεβικής νόσου.
• 1: Παρουσία ευρυαγγειών ή φλεβεκτασιών.
• 2: Ανάπτυξη κιρσών.
• 3: Οίδημα φλεβικής προέλευσης, κυρίως γύρω από τους αστραγάλους.
• 4: Δερματικές αλλοιώσεις που οφείλονται σε φλεβική νόσο.
• 5: Επούλωση φλεβικών ελκών με επίμονες δερματικές αλλαγές.
• 6: Ανοιχτά φλεβικά έλκη με σημαντικές δερματικές αλλαγές.

Οι ασθενείς μπορεί να παραμένουν σταθεροί στα πρώιμα στάδια (1 και 2) ή να εξελίσσονται αργά. Συχνά, χρειάζονται αρκετά  χρόνια για αλλαγές σταδίων. Αντίθετα, ορισμένοι ασθενείς παρουσιάζουν ταχεία εξέλιξη της σοβαρότητας της φλεβικής τους νόσου, ανάλογα με την παρουσία των συνοδών επιβαρυντικών παραγόντων.

Από τι προκαλείται η φλεβίτιδα;

Η κύρια αιτία της φλεβίτιδας είναι η φλεβική συμφόρηση. Αυτή οδηγεί σε αυξημένη φλεβική πίεση στο επιφανειακό φλεβικό δίκτυο των κάτω άκρων. Αυτό συμβαίνει όταν η ροή του αίματος, αντί να κατευθύνεται από τα κάτω άκρα  στην καρδιά, αντιστρέφεται λόγω δυσλειτουργίας των βαλβίδων εντός των φλεβών. Αυτές οι βαλβίδες φυσιολογικά εμποδίζουν την αντίστροφη ροή του αίματος προφυλάσσοντας τη φλεβική λειτουργία  και η δυσλειτουργία  τους οδηγεί σε φλεβική ανεπάρκεια.

Συμπτώματα της φλεβίτιδας

Τα συμπτώματα της φλεβίτιδας ποικίλλουν ευρέως μεταξύ των ασθενών και εξαρτώνται από το στάδιο της νόσου. Οι ασθενείς μπορεί να είναι ασυμπτωματικοί ή να εμφανίζουν συμπτώματα όπως:

• Εύκολη κόπωση
• Αίσθημα βάρους στα πόδια, ιδίως μετά από παρατεταμένη ορθοστασία
• Έντονο αίσθημα καύσου, ιδίως σε ζεστό καιρό
• Πρήξιμο, κυρίως γύρω από τους αστραγάλους
• Έντονη φαγούρα στα πόδια

Σε προχωρημένα στάδια, τα πρόσθετα συμπτώματα μπορεί να περιλαμβάνουν:

• Τροφικές δερματικές αλλοιώσεις, όπως απώλεια τριχών και ερυθρότητα
• Αλλαγές στην εμφάνιση  του δέρματος από τη μέση της κνήμης και περιφερικότερα με εναπόθεση χρωστικής (μελάχρωση)
• Σχηματισμός πληγών γνωστών ως ατονικά φλεβικά έλκη
• Αιμορραγία – Κιρσορραγία (είτε αυθόρμητη είτε μετά από μικροτραυματισμούς)
• Επαναλαμβανόμενα επεισόδια θρομβοφλεβίτιδας

Φλεβίτιδα: Θεραπεία

Οι σύγχρονες και πλέον ενδεδειγμένες θεραπείες της φλεβίτιδας είναι οι  ελάχιστα επεμβατικές ενδαγγειακές επεμβάσεις, όπου χρησιμοποιούνται  προηγμένες τεχνικές  όπως η θερμική κατάλυση  με laser (EVLA)  ή ραδιοσυχνότητες (EVRF) και σε μικρότερο βαθμό η υπερηχογραφικά καθοδηγούμενη σκληροθεραπεία με αφρό (USGFS) ή η φαρμακομηχανική κατάλυση. Αυτές οι μέθοδοι προσφέρουν σημαντικά πλεονεκτήματα σε σχέση με τις παραδοσιακές χειρουργικές προσεγγίσεις, όπως η σαφηνεκτομή (stripping). Η κλασική χειρουργική μέθοδος αντιμετώπισης των κιρσών εφαρμόζεται πλέον όταν δεν μπορούν να εφαρμοσθούν οι ενδαγγειακές τεχνικές.

Ενδοαγγειακή εκτομή με laser ή ραδιοσυχνότητες

Αυτή η σύγχρονη τεχνική περιλαμβάνει τα ακόλουθα βήματα:

1. Τοπική αναισθησία συνήθως σε συνδυασμό με ήπια καταστολή (μέθη)
2. Εισαγωγή καθετήρα
3. Προώθηση του καθετήρα
4. Εκπομπή ενέργειας
5. Μικροφλεβεκτομές περιφερικότερα του γόνατος για την αφαίρεση κιρσών
6. Σύγκλειση των τραυμάτων με αυτοκόλλητα επιθέματα
7. Εφαρμογή ελαστικής κάλτσας διαβαθμισμένης συμπίεσης

Αποκατάσταση μετά τη θεραπεία

Αφού κλείσει (καταστραφεί)  η ανεπαρκής φλέβα, οι υγιείς φλέβες αναλαμβάνουν τη φυσιολογική κυκλοφορία του αίματος. Ο οργανισμός απορροφά σταδιακά την κλειστή φλέβα, οδηγώντας σε σημαντική συμπτωματική ανακούφιση. Οι ασθενείς συχνά αναφέρουν άμεση βελτίωση και μπορούν να επανέλθουν στην εργασία και τις καθημερινές δραστηριότητες την επόμενη ημέρα. Εντός μίας έως δύο εβδομάδων, παρουσιάζουν γενικά πλήρη ανακούφιση από τα συμπτώματα, με ελάχιστους μώλωπες και μετεγχειρητικό πόνο.

Πλεονεκτήματα των σύγχρονων θεραπειών για τη φλεβίτιδα

Οι σύγχρονες τεχνικές laser ή ραδιοσυχνοτήτων προσφέρουν αρκετά πλεονεκτήματα:

• Ελάχιστα επεμβατική διαδικασία
• Τοπική αναισθησία
• Γρήγορη αποκατάσταση
• Υψηλά ποσοστά επιτυχίας
• Μόνιμη ανακούφιση από τα συμπτώματα
• Μειωμένος μετεγχειρητικός πόνος

Για περισσότερες πληροφορίες σχετικά με τη φλεβίτιδα, επικοινωνήστε με τον έμπειρο Αγγειολόγο- Αγγειοχειρουργό Δρ. Θεοφάνη Κωνσταντόπουλο.